Τρίτη 21 Ιουνίου 2016

Όλοι οι γονείς έχουν κάνει λάθη. Οι συνειδητοποιημένοι γονείς προσπαθούν να τα διορθώσουν και να μην τα επαναλάβουν.

Υπάρχουν όμως και εκείνοι, που προτιμούν να κλείσουν τα μάτια στα λάθη τους και που συνεχίζουν να θεωρούν τους εαυτούς τους αλάνθαστους, έχοντας την απαίτηση και οι γύρω τους να διατηρούν την ίδια άποψη. Η συγκεκριμένη ομάδα ακυρώνει τη συμβουλή του φίλου, του εκπαιδευτικού, του ειδικού.

Το να είναι κάποιος όσο πιο σωστός γονέας μπορεί, αποτελεί το πιο δύσκολο έργο στη ζωή ενός ανθρώπου.


Δευτέρα 20 Ιουνίου 2016

ΠΩΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΖΟΥΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ASPERGER;



Σε συνέχεια του άρθρου για την κλινική εικόνα του συνδρόμου Asperger, παρατίθενται ορισμένες συμβουλές  για τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς σχετικά με την προσέγγιση του παιδιού με Asperger.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, επειδή το κάθε παιδί έχει το δικό του χαρακτήρα και τις δικές του ιδιαιτερότητες, οι παρακάτω συμβουλές προσφέρονται στην ευρύτερη έννοια και θα πρέπει να προσαρμόζονται ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε παιδιού με σύνδρομο Asperger.
Επειδή τα παιδιά με σύνδρομο Asperger, αναστατώνονται με κάθε αλλαγή και παρουσιάζουν ανησυχία όταν δεν ξέρουν τί να περιμένουν, μερικές συμβουλές προγραμματισμού μπορούν να βοηθήσουν:
1. Προφέρετε μία καθημερινή ασφαλή ρουτίνα, ώστε το παιδί να ξέρει τί να περιμένει κάθε μέρα.
2. Αποφύγετε τις εκπλήξεις.
3. Αποφύγετε τις αλλαγές στο πρόγραμμα του παιδιού.
4. Όταν το παιδί πρέπει να ξεκινήσει ή να αλλάξει κάποια δραστηριότητά του ή ένα πλαίσιο (π.χ. σχολείο), καθησυχάστε τους φόβους του για το άγνωστο. Γα παράδειγμα, όταν ένα παιδί πρέπει να αλλάξει σχολικό πλαίσιο, ενημερώστε το για το σχολείο, τους δασκάλους και τα μαθήματα, αρκετό χρόνο πριν μεταβεί σε αυτό.
Σχετικά με τις επικοινωνιακές δυσκολίες που παρουσιάζουν τα παιδιά με Asperger:
Οι γονείς:
1. Ενημερώστε τον κοινωνικό περίγυρο σας για την κλινική εικόνα του Asperger, ώστε να αποφύγετε καταστάσεις κοροϊδίας προς το παιδί.
2.Όταν το παιδί άθελά του γίνει προσβλητικό ή αδιάκριτο προς κάποιον άλλο, εξηγήστε του γιατί η απάντηση του ήταν ακατάλληλη και ποια απάντηση θα ήταν σωστή.
3. Παίξτε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι ή ένα ομαδικό παιχνίδι, ώστε να εξασκηθούν οι κοινωνικές του δεξιότητες.
4. Μην συγκρίνετε το παιδί με τα αδέρφια του ή με άλλα παιδιά ως προς τη συμπεριφορά του ή τη δυσκολία στην κοινωνική του αλληλεπίδραση.
Οι δάσκαλοι μπορείτε να:
1. Τονίστε τις γνωστικές ικανότητες του παιδιού όπως η πλούσια μνήμη που διαθέτουν τα παιδιά με Asperger, ώστε να προάγετε τη συνεργασία των συμμαθητών. Έτσι οι συνομήλικοί του θα τον αποδεχτούν ως ίσο.
2. Επειδή τα παιδιά με Asperger τείνουν να είναι απομονωμένα, ο δάσκαλος πρέπει να ενθαρρύνει τη συναναστροφή με τους συμμαθητές του. Για παράδειγμα, ο δάσκαλος μπορεί να ενθαρρύνει το παιδί να συμμετέχει στη συζήτηση με τους συνομηλίκους του, υπερασπίζοντας τις απόψεις του και κάνοντας ερωτήσεις. Επίσης να ενισχύσει τους συμμαθητές του να κάνουν το ίδιο.

Όσο αναφορά το περιορισμένο πεδίο ενδιαφερόντων του παιδιού με Asperger:
1. Μην ενισχύετε τη διαρκή συζήτηση γύρω από τα συγκεκριμένα ενδιαφέροντα του. Μπορείτε να συγχαρείτε το παιδί όταν σταματήσει να μιλά και παραχωρήσει τη θέση του ομιλητή σε κάποιον άλλο.
2. Προσπαθήστε να διευρύνετε το πεδίο των ενδιαφερόντων του παιδιού. Για παράδειγμα αν του αρέσουν τα θαλάσσια ζώα, μιλήστε του για τα θαλάσσια ζώα και για τους ωκεανούς γενικότερα.
3.Στο μαθητή με Asperger, μπορεί να δοθεί μία εργασία που συνδυάζει το ενδιαφέρον του με το θέμα που μελετάται. π.χ κατά της διάρκεια της μελέτης μιας χώρας, ένα παιδί που έχει εμμονή με τα δέντρα, μπορεί να του ανατεθεί η μελέτη των δέντρων αυτής της χώρας.

Για τις μαθησιακές δυσκολίες των παιδιών με Asperger:
1. Επικεντρωθείτε στη μνήμη τους καθώς είναι το δυνατό τους σημείο.
2. Απλοποιήστε το μάθημα όταν το νόημά του είναι περίπλοκο.
3. Τα παιδιά με σύνδρομο Asperger συχνά είναι άριστα στην ανάγνωση αλλά δυσκολεύονται στην κατανόηση. Μη θεωρείτε ότι κατανοούν αυτά που διαβάζουν.
4. Το παιδί με Asperger παρουσιάζει ανεπαρκής συγκέντρωση. Γι αυτό το λόγο, πρέπει να κάθεται στο πρώτο θρανίο και να του απευθύνονται συχνά ερωτήσεις που θα το βοηθήσουν να παρακολουθήσει το μάθημα.

Σχετικά με τον ανεπαρκή κινητικό συντονισμό που παρουσιάζουν τα παιδιά με Asperger, μπορείτε να:
1. Μη πιέζετε το παιδί να συμμετέχει σε ανταγωνιστικά αθλήματα καθώς ο ανεπαρκής κινητικός συντονισμός του μπορεί να προκαλέσει σύγχυση και τα πειράγματα των συμπαικτών του.
2. Κάντε μαζί του ένα ήπιο πρόγραμμα γυμναστικής παρά ένα ανταγωνιστικό παιχνίδι.
3. Όταν πρέπει το παιδί έχει να κάνει μια χρονομετρημένη εργασία, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η αργή ταχύτητα γραφής του.

Τα παιδιά με σύνδρομο Asperger αγχώνονται πολύ εύκολα όταν πρέπει να φέρουν ένα έργο εις πέρας. Η αυτοεκτίμησή τους είναι χαμηλή, κάνουν αυτοκριτική και όταν κάνουν λάθη δεν μπορούν να το αντέξουν. Τα άτομα με σύνδρομο Asperger, κυρίως οι έφηβοι, μπορεί να είναι επιρρεπείς στην κατάθλιψη (έχει καταγραφεί ένα μεγάλο ποσοστό κατάθλιψης σε ενήλικες με σύνδρομο Asperger). 

Συχνά παρουσιάζουν εκρήξεις θυμού εξαιτίας του άγχους και της σύγχυσης που βιώνουν. Η αλληλεπίδραση με τους γύρω τους και οι απαιτήσεις της καθημερινής ζωής χρειάζονται συνεχή προσπάθεια. Γι αυτό το λόγο μπορείτε να:
1. Διδάξτε αυτά τα παιδιά πώς να αντιμετωπίζουν το άγχος που τους καταβάλλει και έτσι θα αποφεύγουν τις εκρήξεις. Γράψτε τα βήματα που πρέπει να ακολουθεί το παιδί όταν είναι ανήσυχο, π.χ. α) Ανέπνευσε βαθιά 3 φορές, β) Μέτρησε τα δάχτυλα του δεξιού σου χεριού 3 φορές...Συμπεριλάβετε και την συμπεριφορά στην οποία το παιδί νιώθει άνετα. Γράψτε τα βήματα αυτά σε μια κάρτα την οποία το παιδί θα έχει στην τσέπη του και θα μπορεί να τη διαβάζει πάντα.
2. Να επαγρυπνείτε για αλλαγές στη συμπεριφορά που μπορεί να είναι ενδείξεις κατάθλιψης, όπως έντονη αποδιοργάνωση, παραμέληση, κλάμα.. Μη δέχεστε την απάντηση του παιδιού ότι είναι "εντάξει".
3. Μη θυμώνετε με το παιδί όταν δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες σας. Να είστε ήρεμος και υπομονετικός στη συνδιαλλαγή μαζί του, δείχνοντάς του κατανόηση και συμπόνια.
4. Μη διστάσετε να απευθυνθείτε σε ένα ειδικό, προκειμένου να συζητήσετε και να συμβουλευτείτε για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί.

Μαρία Βράιλα

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ASPERGER;



Το Σύνδρομο Asperger πήρε το όνομά του από τον Αυστριακό παιδίατρο Χανς Άσπεργκερ (Hans Asperger), το 1944. Πρόκειται για διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή που χαρακτηρίζεται από σημαντικές δυσκολίες στην κοινωνική αλληλεπίδραση και στην επικοινωνιακή ικανότητα, ενώ παράλληλα εκδηλώνεται με περιορισμένες, επαναλαμβανόμενες και στερεοτυπικές συμπεριφορές και ενδιαφέροντα. Τα άτομα που εμφανίζουν Σύνδρομο Άσπεργκερ παρουσιάζουν αυξημένη λειτουργικότητα, για αυτό το λόγο, θεωρείται από αρκετούς η πιο ήπια μορφή του αυτιστικού φάσματος και χαρακτηρίζεται ως «Λειτουργικός Αυτισμός».                                                  
Όσο αναφορά την κοινωνική αλληλεπίδραση, τα άτομα με Asperger παρουσιάζουν έλλειψη ενσυναίσθησης, η οποία έχει σημαντική επίδραση στην επικοινωνία με τους γύρω τους. Μπορεί να αδυνατούν να αναγνωρίσουν, να κατανοήσουν και να περιγράψουν τα συναισθήματα τους ή των άλλων, να αδιαφορούν για την αναζήτηση κοινών ενδιαφερόντων με τους γύρω τους ή να εμφανίζουν έλλειψη κοινωνικής αμοιβαιότητας. Συνήθως, τα άτομα με Asperger παρουσιάζουν δυσκολία ή αδιαφορία στη συμμετοχή σε μία συζήτηση, δεν έχουν βλεμματική επαφή, ενώ χρησιμοποιούν έντονα τη γλώσσα του σώματος και τις εκφράσεις του προσώπου τους για να επικοινωνήσουν. H δυσκολία των ατόμων με Asperger στην κοινωνική αλληλεπίδραση επιφέρει τη δυσκολία διατήρησης σταθερών σχέσεων με άλλα άτομα και συχνά παρουσιάζεται τάση απομόνωσης λόγω της έλλειψης επικοινωνιακών δεξιοτήτων ή της έλλειψης ενδιαφέροντος.

Η επιδίωξη συγκεκριμένων και στενών ενδιαφερόντων είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά χαρακτηριστικά του Asperger. Μπορούν να συλλέξουν όγκους λεπτομερών πληροφοριών σχετικά με ένα εξειδικευμένο θέμα, όπως τα ονόματα αστερισμών, χωρίς απαραίτητα να έχουν μια πραγματική κατανόηση του θέματος. Τα άτομα με Aspergerσυνηθίζουν να ασχολούνται με συγκεκριμένα αντικείμενα ή με εξειδικευμένα μέρη των αντικειμένων. Επιπλέον, μπορούν να επιδεικνύουν υπερβολικό ενδιαφέρον ή πλήρη αδιαφορία σε αισθητηριακά ερεθίσματα από το περιβάλλον. Σχετικά με τη συμπεριφορά, τα άτομα με Asperger πιθανώς να έχουν προσκόλληση σε ένα άκαμπτο καθημερινό πρόγραμμα και να κινούνται με στερεότυπους και επαναλαμβανόμενες τρόπους.

Η απόκτηση των γλωσσικών δεξιοτήτων στα άτομα με Asperger πραγματοποιείται χωρίς σημαντική καθυστέρηση. Ωστόσο, η ομιλία τους μπορεί να χαρακτηρίζεται από μονοτονία ή παράξενη τονικότητα, έντονη πολυλογία, αδυναμία προσαρμογής της έντασης της φωνής ανάλογα με το κοινωνικό πλαίσιο και μονομέρεια ως προς τα θέματα συζήτησης. Επίσης, τα άτομα με Asperger παρουσιάζουν δυσκολία στην κατανόηση της μεταφορικής γλώσσας και τείνουν να χρησιμοποιούν τη γλώσσα κυριολεκτικά.

Η ακριβής αιτία του συνδρόμου δεν είναι γνωστή. Οι έρευνες έχουν δείξει την πιθανότητα μιας γενετικής βάσης, ωστόσο δεν έχει εντοπιστεί μία σαφή, κοινή παθολογία.

Μαρία Βράιλα

 Ψυχολόγος






Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΜΕ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ – ΑΠΛΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ



Πόσο δύσκολο είναι να οργανωθεί η καθημερινότητα ενός παιδιού;
Πολλοί γονείς δυσκολεύονται στο πρωινό ξύπνημα του παιδιού τους, άλλοι στη συγκέντρωσή του προκειμένου να διαβάσει για το σχολείο ή στην τήρηση ενός σταθερού ωραρίου ύπνου.
Παρακάτω παρουσιάζονται μερικές συμβουλές για την οργάνωση της καθημερινότητας και τη διατήρηση καλής διάθεσης καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας:
1.  Εξηγήστε στο παιδί σας πως το πρωί όλοι πρέπει να ξυπνάμε νωρίς και να ετοιμαζόμαστε μία συγκεκριμένη ώρα.
2.      Αγοράστε μαζί ένα όμορφο παιδικό ξυπνητήρι, που θα τοποθετήσετε δίπλα στο κρεβάτι του. Έτσι, θα ξυπνά όπως «η μαμά και ο μπαμπάς».
3.      Αποκτήστε καθημερινή ρουτίνα. Ακολουθείστε ίδια σειρά στο ξύπνημα, το βούρτσισμα των δοντιών, το ντύσιμο, το πρωινό. Με αυτό τον τρόπο το παιδί θα συνηθίσει και θα ξέρει τι να κάνει κάθε μέρα, χωρίς τη δική σας παρέμβαση.
4.      Όταν το παιδί αργεί να ολοκληρώσει μία δραστηριότητα, για παράδειγμα να ντυθεί ή να φάει, αποφύγετε παρατηρήσεις του τύπου: «Πάλι χαζεύεις», «Άντετελείωνε». Παροτρύνετε το με ευγενικό και ήρεμο τρόπο να συντομεύει.
5.    Μην ανοίγετε την τηλεόραση το πρωί. Το παιδί θα απορροφηθεί και θα δυσκολευτεί να αφήσει την τηλεόραση για να πάει στο σχολείο.
6.    Ορίστε το πρόσωπο συνοδείας του παιδιού από και προς το σχολείο. Εάν δε μπορείτε να συνοδεύσετε το παιδί, πρέπει να το ενημερώνετε έγκαιρα για την αλλαγή του προσώπου συνοδείας.Το ίδιο ισχύει και για το χώρο στον οποίο θα επιστρέφει μετά το σχολείο, για παράδειγμα το σπίτι του, στο σπίτι της γιαγιάς του.
7.      Ακολουθείστε ένα σταθερό πρόγραμμα, όταν το παιδί επιστρέφει από το σχολείο. Τηρήστε την ίδια σειρά στην ώρα που θα φάει, που θα διαβάσει, που θα ολοκληρώσει τα μαθήματά του, που θα κάνει μπάνιο, που θα ξαπλώσει.
8.   Όταν το παιδί επιστρέφει από το σχολείο (ή αν εργάζεστε και φτάνετε στο σπίτι αργότερα), αφιερώστε λίγο χρόνο για να το ρωτήσετε πως ήταν η μέρα του. Για παράδειγμα, ποιο ήταν το πιο ενδιαφέρον πράγμα που έμαθε σήμεραή τι έκανε στο διάλειμμα.
9.      Ορίστε το χώρο που θα διαβάζει το παιδί, π.χ. στο γραφείο στο δωμάτιο του ή σε συγκεκριμένη θέση στο τραπέζι της κουζίνας.
10.  Περιορίστε τα ερεθίσματα στο περιβάλλον καθ’ όλη τη διάρκεια της μελέτης του παιδιού. Για παράδειγμα, όταν διαβάζει, μην έχετε ανοικτή την τηλεόραση, το ραδιόφωνο, συνομιλείτε με κάποιον ή κάνετε δουλειές στο σπίτι που προϋποθέτουν θόρυβο. Όσα περισσότερα ερεθίσματα υπάρχουν, τόσο πιο εύκολα αποσπάται η συγκέντρωση του παιδιού και ενισχύεται η διάσπαση και η υπερκινητικότητά του.
11.  Αν το παιδί διαβάζει στο δωμάτιο του, ελέγξτε ότι η τηλεόραση ή ο υπολογιστής (αν υπάρχουν μέσα στο χώρο),είναι κλειστοί.
12.  Όταν το παιδί αναζητήσει τη βοήθειά σας σχετικά με κάποιο σχολικό μάθημα, να του δείξετε ότι είστε δίπλα του για να το βοηθήσετε, αλλά όχι για να διεκπεραιώσετε εσείς την όποια υποχρέωση έχει(π.χ. επίλυση ενός προβλήματος στα μαθηματικά).
13.  Είναι χρήσιμο για το παιδί να κάνει μερικά διαλείμματα κατά τη διάρκεια του διαβάσματος, ώστε να ξεκουράζεται.
14.  Μη φορτώνετε το παιδί με εξωσχολικές δραστηριότητες. Αν ενδιαφέρεται για κάποιο άθλημα, χορό ή μουσικό όργανο, θα εκφράσει το ίδιο την επιθυμία να παρακολουθήσει μία δραστηριότητα.
15.  Είναι χρήσιμο για το παιδί να έχει σε καθημερινή βάση ελεύθερο χρόνο για να ξεκουραστεί και να παίξει πριν κοιμηθεί.
16.  Προτρέψτε το παιδί να ετοιμάζει την τσάντα του για το σχολείο από το βράδυ. Έτσι, θα μάθει να είναι οργανωμένο. Για μεγαλύτερη εξοικονόμηση του πρωινού χρόνου, μπορείτε να διαλέξετε αποβραδίς τα ρούχα που θα φορέσει το παιδί το πρωί και να ετοιμάσετε το κολατσιό του.
17.  Ενημερώστε το παιδί για το αυριανό πρόγραμμά του, π.χ. αν την επόμενη μέρα πρέπει να επισκεφθεί τον οδοντίατρο, ενημερώστε το, ώστε να έχει προλάβει να τελειώσει τα μαθήματά του. Υπενθυμίστε την αλλαγή στο πρόγραμμά του το πρωί.
18. Ακολουθείστε πρόγραμμα στον ύπνο του παιδιού. Προσπαθήστε, τουλάχιστον τις καθημερινές ημέρες, να κοιμάται την ίδια ώρα, χωρίς καθυστερήσεις. Οι γιατροί συστήνουν ότι τα παιδιά μεταξύ 5 έως 12 ετών πρέπει να κοιμούνται καθημερινά 10 με 12 ώρες. Ακολουθώντας ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου, το παιδί δε θα δυσκολεύεται να ξυπνήσει το πρωί και θα έχει τον απαιτούμενο χρόνο να ετοιμαστεί, χωρίς να αγχωθεί.
19.  Αποφύγετε την τηλεόραση στο παιδικό δωμάτιο, καθώς το μόνο που θα επιτύχετε είναι το παιδί να αργήσει να κοιμηθεί.

Μαρία Βράιλα 
Ψυχολόγος


ΜΑΜΑ ΠΩΣ ΉΡΘΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ;



Στην ηλικία των 3 – 5 ετών  τα παιδιά αντιλαμβάνονται το φύλο τους και τη διαφορά που παρουσιάζουν με το αντίθετο φύλο. Η συνειδητοποίηση αυτή εγείρει διάφορα ερωτήματα, τα οποία μέχρι πρότινος δεν απασχολούσαν το παιδί. Μία από τις ερωτήσεις στις οποίες καλούνται να απαντήσουν οι γονείς είναι για το «Πώς ήρθε το παιδί στον κόσμο» ή «Πώς γίνονται τα παιδιά;».

Η συγκεκριμένη απορία συχνά προκαλεί αναστάτωση στους γονείς και τους οδηγεί στην αποφυγή της απάντησης. Η αποφυγή είναι λανθασμένη πρακτική, καθώς το παιδί πρέπει να γνωρίζει, ότι για οποιαδήποτε απορία του μπορεί να απευθυνθεί στους γονείς του. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πιθανώς σύντομα το παιδί θα πληροφορηθεί από μία αμφίβολης ποιότητας πηγή (π.χ. φίλοι, συμμαθητές). Συνεπώς, χωρίς αμηχανία οι γονείς μπορούν να ενημερώσουν το παιδί γύρω από το θέμα της σύλληψης, λαμβάνοντας υπόψη το εξελικτικό του στάδιο, δηλαδή την ηλικία του, τον τρόπο κατανόησης του και την ακριβή ερώτηση που έχει θέσει. Να θυμάστε ότι τα παιδιά χρειάζονται λίγες πληροφορίες ανάλογα με την ηλικία τους.                                                

Οι προτεινόμενες απαντήσεις είναι πολλές. Μία από αυτές είναι η ιστορία για το αυγουλάκι στην κοιλιά της μαμάς -και παράλληλα να δείχνετε την κοιλιά σας -  από το οποίο σχηματίζεται το μωρό. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να εξηγήσετε τη σεξουαλική πράξη σε μικρά παιδιά διότι δεν θα καταλάβουν. Μία άλλη απάντηση για το πώς δημιουργούνται τα παιδιά είναι, από την αγάπη και την αγκαλιά της μαμάς και του μπαμπά.«Τα μωράκια μεγαλώνουν στην κοιλιά της μαμάς τους και όταν έχουν μεγαλώσει λιγάκι, είναι έτοιμα να βγουν από την κοιλιά και να γνωρίσουν τον κόσμο. Όπως έκανες κι εσύ».Τα περισσότερα παιδιά νηπιακής ηλικίας θα αποδεχθούν αυτή την απάντηση. Είναι βασικό για τα παιδιά να γνωρίζουν ότι είναι προϊόντα αγάπης των γονέων τους και όχι αποτέλεσμα μίας ατυχούς στιγμής ή ενός λάθους.

Επίσης, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού υπάρχουν διάφορα βιβλία που θα σας βοηθήσουν να εξηγήσετε όσα δυσκολεύεστε να πείτε για το θέμα της σύλληψης, χωρίς να φοβάστε ότι θα χρησιμοποιείτε λάθος λέξεις ή παραδείγματα. Οι εικονογραφήσεις θα σας βοηθήσουν να επιλύσετε τα ερωτήματα στο παιδί με απλό και κατανοητό τρόπο.

Τέλος, επισημαίνεται ότι ανεξάρτητα από την ηλικία του παιδιού, είναι σκόπιμο οι γονείς:
·        Να μη θυμώνετε όταν το παιδί σας υποβάλλει ερωτήσεις σχετικά με τη σεξουαλικότητα.
·   Να μη δημιουργείτε λανθασμένες εντυπώσεις στο παιδί, π.χ. τα παιδιά τα φέρνει ο πελαργός,οι πεταλούδες κτλ.
·        Να μην αποφεύγετε να δώσετε απάντηση λέγοντας ότι θα του απαντήσετε όταν μεγαλώσει.
·        Να μην επινοείτε διάφορες λέξεις προκειμένου να ονομάσετε τα μέρη του σώματος του παιδιού.
·    Να μην δίνετε περιττές πληροφορίες στο παιδί τις οποίες δε μπορεί να επεξεργαστεί με βάση την ηλικία του. Θα επέλθει σύγχυση, το παιδί θα μπερδευτεί και ενδεχομένως να δημιουργηθούν άλλες απορίες που θα είναι δύσκολο να απαντηθούν.
·         
     Δώστε μία ολοκληρωμένη απάντηση χρησιμοποιώντας λεξιλόγιο που το παιδί μπορεί να αντιληφθεί ανάλογα με την ηλικία του.
·      Όταν σας ρωτήσει το παιδί, μπορείτε να το ρωτήσετε «Εσύ τι νομίζεις;». Η απάντησή του θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε πιο εύκολα  τον τρόπο σκέψης του.

Μαρία Βράιλα

  Ψυχολόγος
Επιτυχημένος ο γονιός, ο εκπαιδευτικός, ο ψυχολόγος που καταφέρνει να ανάψει αυτή τη φωτιά...

Και όταν ανάψει, δύσκολα σβήνει... 

Γι αυτό όταν οι γονείς παραπονιούνται ότι τον τελευταίο καιρό τα παιδιά τους "αντιδρούν", ενώ πριν όχι, εμείς χαιρόμαστε, γιατί σημαίνει ότι έχει ξεκινήσει η πρώτη σπίθα.


Δε φτάνει να διδάξουμε στα παιδιά μας τις σωστές αξίες, αλλά να τους δώσουμε και το χώρο να τις εφαρμόσουν.

Πολλές φορές κάνουμε το λάθος να θεωρούμε τα παιδιά μας κτήμα μας. Δίνοντάς τους τη σωστή βάση, τα αφήνουμε να ανοίξουν τα φτερά τους και να πετάξουν.

Ο γονιός στέκεται ένα βήμα πίσω από το παιδί του, όχι δέκα βήματα μπροστά από αυτό, προβάλλοντας του τα δικά του ανεκπλήρωτα όνειρα και τα δικά του θέλω.



Έννοιες τόσο όμοιες ακουστικά, αλλά τόσο διαφορετικές σημασιολογικά...

Όλοι αποκαλούμαστε άνθρωποι, πόσοι όμως συμπεριφέρονται
ανθρώπινα;

Υπάρχουν και οι ενήλικες που αγαπούν με τρόπο αγνό, δοτικό, προσφέροντας τα συναισθήματά τους χωρίς να περιμένουν ανταπόδοση. Χωρίς να φοβάσαι ότι σήμερα είναι κοντά σου και την επόμενη στιγμή θα σκέφτεται ή θα είναι μαζί με άλλη.

Αυτή η αγάπη ταιριάζει στα παιδιά που δεν έχουν μάθει να σκέφτονται με πονηρό τρόπο, να κάνουν εγωιστικές και παράλογες πράξεις...

Αυτή η αγάπη όμως ταιριάζει και σε μερικούς ενήλικες, που η ψυχή τους θα είναι πάντα παιδική και αγνή...