ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ

Ανέκαθεν τα όνειρα προσέλκυαν το ενδιαφέρον των ανθρώπων. Ο S. Freud υποστήριξε ότι τα όνειρα αναδύονται από το ασυνείδητο και είναι «Η Βασιλική οδός» προς αυτό. Ως όνειρο ορίζεται η βίωση μίας σειράς εικόνων, ήχων ή άλλων αισθήσεων, ιδεών και συναισθημάτων που δημιουργούν μια, συνήθως αλλοπρόσαλλη, «ιστορία» κατά τη διάρκεια του ύπνου, στη φάση REM (Rapid Eye Movement).                                                                                                                                

Τι γνωρίζουμε όμως για τα όνειρα; Ας δούμε μερικές ενδιαφέρουσες αλήθειες που σχετίζονται με αυτά:

1.       Κάθε άνθρωπος ονειρεύεται (εκτός από περιπτώσεις ακραίων ψυχολογικών διαταραχών). Αν νομίζετε ότι δεν ονειρεύεστε, απλώς έχετε ξεχάσει τα όνειρα που είδατε κατά τη διάρκεια της νύχτας.

2.       Μόνο ένα 12% των ανθρώπων βλέπει αποκλειστικά ασπρόμαυρα όνειρα. Μόλις το 4,4% των ατόμων κάτω των 25 ετών βλέπουν ασπρόμαυρα όνειρα.

3.       Σύμφωνα με μία έρευνα που διεξήχθη σε 5.000 ανθρώπους (άντρες και γυναίκες), το πιο συνηθισμένο όνειρο που βιώνουμε είναι ότι ο/η σύζυγός μας διατηρεί άλλη σχέση.

4.       Το πιο συνηθισμένο συναίσθημα που αισθάνεται κάποιος όταν ονειρεύεται είναι το άγχος, ενώ τα αρνητικά συναισθήματα είναι πιο συχνά από τα θετικά.

5.       Οι άνδρες τείνουν να ονειρεύονται περισσότερο άλλους άνδρες. Περίπου το 70% από τους χαρακτήρες που υπάρχουν στο όνειρο ενός άντρα είναι άτομα του ίδιου φύλου. Τα όνειρα των γυναικών περιλαμβάνουν σχεδόν ίσο αριθμό ανδρών και γυναικών. Επίσης, οι άνδρες έχουν γενικά πιο επιθετικά συναισθήματα στα όνειρά τους από τις γυναίκες.

6.       Στα όνειρά μας βλέπουμε πραγματικά πρόσωπα και όχι φανταστικά, καθώς το μυαλό μας δεν έχει την ικανότητα να εφεύρει πρόσωπα. Αν κάποια πρόσωπα από αυτά που βλέπετε στον ύπνο σας δεν σας θυμίζουν κάτι, είναι άτομα που έχετε δει κάποια στιγμή (π.χ. μέσα στις συγκοινωνίες) αλλά δεν τα θυμάστε.

7.       Η πλειοψηφία των ονείρων περιλαμβάνει την αίσθηση της όρασης. Ωστόσο, οι  άνθρωποι που γεννιούνται τυφλοί δεν βλέπουν εικόνες, αλλά έχουν εξίσου έντονα όνειρα, όπου συμμετέχουν άλλες αισθήσεις.  Για παράδειγμα, ακούνε τους ήχους, μυρίζουν, αγγίζουν πράγματα και αισθάνονται έντονες ψυχικές καταστάσεις.

8.       Οι τυφλοί άνθρωποι βιώνουν κατά 20% περισσότερους εφιάλτες από τους υπόλοιπους. Η εξήγηση για το συγκεκριμένο φαινόμενο δεν έχει δοθεί ακόμη.

9.       Τα όνειρα είναι συμβολικά. Αν ονειρευτείτε κάποιο συγκεκριμένο θέμα, μπορεί το όνειρο να μην αφορά αυτό καθεαυτό το θέμα αλλά μέσω αυτού να συμβολίζεται κάτι άλλο.

10.   Πολλές ιδέες γεννούνται κατά τη διάρκεια των ονείρων. Μερικές από αυτές είναι η θεωρία της σχετικότητας του  Albert Einstein, η Ινσουλίνη, ο Περιοδικός Πίνακας και η Google.

11.   Το να βλέπει κανείς όνειρα φαίνεται πως είναι φυσιολογική ανάγκη του οργανισμού, καθώς όταν κάποιος μείνει χωρίς να κοιμηθεί για διάστημα μερικών ημερών αρχίζει και ονειρεύεται ενώ είναι ξύπνιος.

12.   Παρά τη ζωηρότητα και την ένταση του ονείρου, η λειτουργία του προμετωπιαίου φλοιού του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη λογική, δεν είναι έντονη τη στιγμή που ονειρευόμαστε.             Ως αποτέλεσμα, το περιεχόμενο των ονείρων δεν ανταποκρίνεται συνήθως στη λογική αλληλουχία της φυσικής πραγματικότητας και είναι πέρα από το συνειδητό έλεγχο αυτού που το βιώνει.

13.    Η εξαίρεση σ' αυτό είναι γνωστή ως «συνειδητό όνειρο», κατά το οποίο το άτομο συνειδητοποιεί ότι ονειρεύεται και συχνά είναι σε θέση να αλλάξει το ονειρικό του περιβάλλον και να ασκήσει έλεγχο σε διάφορες πτυχές του ονειρικού περιεχομένου. Το ονειρικό περιβάλλον είναι πολύ πιο ρεαλιστικό κατά τη διάρκεια του συνειδητού ονείρου, συχνά αντίστοιχου ρεαλισμού με το φυσικό κόσμο κατά τη διάρκεια της εγρήγορσης και οι αισθήσεις του ατόμου είναι οξυμένες.

14.   Αν σας έχει τύχει να μην μπορείτε να κουνηθείτε ή να μιλήσετε για λίγα δευτερόλεπτα ή λεπτά, όταν σας παίρνει ο ύπνος ή όταν ξυπνάτε, τότε έχετε βιώσει ένα επεισόδιο «υπνικής παράλυσης» (ή αλλιώς «μόρα»). Τα περισσότερα όνειρα λαμβάνουν χώρο κατά τη φάση του REM (Rapid Eye Movement) ύπνου. Στο συγκεκριμένο στάδιο ύπνου, οι μύες παραλύουν προσωρινά. Η εμπειρία της υπνικής παράλυσης συμβαίνει όταν ο εγκέφαλος ξυπνάει εν μέρει, αλλά η φυσιολογική μυϊκή παράλυση του ύπνου REM συνεχίζεται προσωρινά με αποτέλεσμα το σώμα να  εξακολουθεί να κοιμάται. Έτσι  το άτομο που τη βιώνει καταλαβαίνει τι του συμβαίνει αλλά δεν μπορεί να κινηθεί. Η υπνική παράλυση μπορεί να δημιουργήσει έντονο αίσθημα φόβου σε όποιον τη βιώνει, ειδικά αν συνυπάρχουν οπτικές ψευδαισθήσεις, όπως σκιές, φως, μορφές ανθρώπων ή ζώων στο δωμάτιο και ακουστικές ψευδαισθήσεις, όπως φωνές και βήματα. Επίσης μπορεί να υπάρχει μία αίσθηση πίεσης στο στήθος και δυσκολίας στην αναπνοή.

15.   Μελέτες που έχουν γίνει σε ζώα καταδεικνύουν ότι τα περισσότερα από αυτά ονειρεύονται κατά τη διάρκεια του ύπνου.  Για παράδειγμα, αν παρακολουθήσετε ένα σκυλί στον ύπνο του, θα δείτε ότι συχνά τα πόδια του κινούνται σαν να κυνηγά κάτι μέσα σε ένα όνειρο. Τα δελφίνια είναι το είδος που βιώνει τη μικρότερη διάρκεια ονείρων, ενώ τα πόσουμ και τα αρμαντίλλο βιώνουν τα πιο έντονα όνειρα.

 Μαρία Βράιλα

   Ψυχολόγος